Teilchion: Cyfystyron neu dermau cysylltiedig: talch, telchyn
Categori: Arteffact
Diffiniad: Unrhyw ddarn o grochenwaith neudarn o botyn neu lestr pridd arall wedi torri, sydd ag arwyddocâd archeolegol. Maen nhw’n rhan amhrisiadwy o’r cofnod archeolegol an eu bod mewn cyflwr da. Mae’r dadansoddiad o newidiadau cerameg a gofnodwyd mewn teilchion wedi dod yn un o’r technegau sylfaenol a ddefnyddir gan archeolegwyr wrth bennu cydrannau a chyfnodau i amseroedd a diwylliannau.
(Kipfer www.archaeologywordsmith.com 2020)
“Rwy’n arlunydd sy’n gweithio ar draws ffurfiau celf, gan symud o baentio i chwythu gwydr, o gastio i serameg yn fy ymchwiliadau i genius loci, neu ysbryd gwarchodol y dirwedd. Ar gyfer y Comisiwn Cysylltiadau Hynafol, mae gen i ddiddordeb mewn archwilio sut y galla i ddefnyddio archeoleg i ddatgelu ac astudio cysylltiadau dynol â lleoedd eraill, Iwerddon a’r Diaspora Celtaidd yn bennaf. Rydw i bob amser yn chwilio am bethau sy’n fy nghysylltu â’r dirwedd a’r bobl a oedd yn byw yma o’m blaen ac rwy’n cael fy nenu fwyfwy at ‘ddarganfyddiadau’ bach, sy’n aml yn cael eu hanwybyddu, sy’n adrodd straeon sydd heb eu datgelu o’r blaen ac sy’n fy nghysylltu i â’r dirwedd ac â phobl yr ardal.” – Linda Norris