Categories
Cyfle Cymuned Newyddion

Horatio Clare yn creu taith gerdded sain ar gyfer ardal Santes Non – galwad am gyfraniadau cyhoeddus

Prosiect Cymunedol

Horatio Clare yn creu taith sain newydd ar gyfer ardal St Non's

Gwahoddir aelodau’r cyhoedd i gyfrannu at brosiect newydd cyffrous, gyda’r nod o ddathlu hanes, tirwedd a phobl ardal eiconig Santes Non, Sir Benfro trwy gyfrwng sain.

Yn eistedd uwchben y clogwyni lai na milltir y tu allan i Dyddewi, gyda golygfeydd ar draws Bae San Ffraid a thuag at ynysoedd Sgomer a Gwales, Capel a Ffynnon Sanctaidd Santes Non yw’r man, yn ôl y traddodiad, y ganed Dewi i’w fam, Non. Dylanwadodd y Santes Non a Dewi Sant, Nawddsant Cymru, ar ledaeniad Cristnogaeth ar draws y byd Celtaidd yn y 6ed ganrif, gan gynnwys yng Nghymru, Iwerddon, Cernyw a Llydaw.

Y lleoliad ysblennydd, hanesyddol a gwyllt hwn fydd man cychwyn yr awduron/darlledwyr gwobredig Laura Barton a Horatio Clare, a gomisiynwyd gan Awdurdod Parc Cenedlaethol Arfordir Sir Benfro i greu podlediad taith gerdded sain ar hanes, pobl a thirwedd yr ardal. Bydd Horatio a Laura’n gweithio ochr yn ochr â’r cynhyrchydd ymgynghorol Graham Da Gama Howells, sy’n byw yn sir Benfro a’r peiriannydd Sain gyda’r BBC, Andy Fells.

Bydd taith gerdded Santes Non yn brofiad clywedol gyda lleisiau a cherddoriaeth y lle a’r gymuned arbennig hon. Bydd gwrandawyr yn dysgu am ffynhonnau, seintiau, capeli, pererinion, hanes naturiol, iaith, archeoleg, ffermio a defnydd tir, moderniaeth, cadwraeth ac arwyddocâd ehangach y lle hwn i hunaniaeth Gymraeg a diwylliant Ewropeaidd. Bydd y darn gorffenedig ar gael fel podlediad i’w lawrlwytho o unrhyw le yn y byd, gyda’r nod o ddod â’r lle, ei hanes a’i bobl i gynulleidfa ryngwladol.

Yn galw am gyfranwyr a chyfle i ddysgu sgiliau newydd!

Gwahoddir awduron, artistiaid, cerddorion, archeolegwyr, amgylcheddwyr, syrffwyr, storïwyr, cerddwyr, dringwyr, cychwyr a physgotwyr lleol i adrodd eu straeon. Mae’r tîm cynhyrchu hefyd yn cynnig cyfleoedd i drigolion ifanc yr ardal gael hyfforddiant, datblygiad a phrofiad gwaith mewn darlledu, recordio sain ac ymchwil. Cysylltwch â Horatio Clare ar horatioclare@hotmail.com

Mae Horatio Clare wedi cyrraedd rhestr fer Llyfr y Flwyddyn Cymru ddwywaith, ac mae ei waith yn cynnwys Running for the Hills (Gwobr Somerset Maugham), A Single Swallow, Down to the Sea in Ships (Llyfr Taith y Flwyddyn Stanford Dolman), Aubrey and the Terrible Yoot (Gwobr Branford Boase), The Light in the Dark, Orison for a Curlew a Something of his Art: Walking to Lubeck with J S Bach. Ei lyfr diweddaraf yw Heavy Light: a story of madness, mania and healing. Mae Horatio’n cyflwyno cyfres flynyddol enwog Sound Walks ar Radio 3, sydd wedi mynd â gwrandawyr ar hyd Clawdd Offa, ar draws yr Almaen yn ôl troed JS Bach, i’r Goedwig Ddu ar gyfer Winter Wanderer, ar hyd Llwybr Cylch yr Arctig yr Ynys Las ac yn fwyaf diweddar i arfordir dwyreiniol Lloegr ar gyfer taith sain Sunrise Sound Walk.

Mae Laura Barton yn ysgrifennu ar gyfer amrywiaeth o gyhoeddiadau gan gynnwys The Guardian, The Observer, a The Independent. Mae ei gwaith yn aml yn canolbwyntio ar gerddoriaeth, rhywedd a thirwedd. Mae hi’n cyfrannu’n rheolaidd at BBC Radio 4 ac mae wedi gwneud rhaglenni dogfen ar bynciau sy’n amrywio o tomboys i hyder, i gerddoriaeth ac afonydd. Bu tair cyfres o Notes From a Musical Island, yn archwilio’r berthynas rhwng cerddoriaeth a thirwedd Prydain.

Categories
Cymuned Newyddion

Ar Ymyl y Tir – gŵyl newydd i Sir Benfro

Prosiect Cymunedol

Ar Ymyl y Tir - gŵyl newydd i Sir Benfro

Gyda chymorth Cysylltiadau Hynafol bydd yr ŵyl newydd bwysig hon yn cael ei lansio fis Medi 2021 gan ddefnyddio lleoliadau yn ac o amgylch Abergwaun ac Wdig gan ei wneud yn brofiad atmosfferig a chofiadwy.

Bydd yr ŵyl dridiau yn rhoi cyfleoedd newydd i bawb ar draws cymunedau Gogledd Sir Benfro ddathlu’r straeon sydd wedi’u hymgorffori yn eu hanes, y dirwedd, a’u profiad personol. Bydd perfformwyr proffesiynol ac amatur yn y cymunedau yn cymryd rhan, gyda’r awdur a’r darlledwr Jon Gower a’r cyfansoddwr David Pepper yn darparu cyfeiriad a chynnwys i’r artistiaid.

Bydd Theatr Gwaun, theatr gymunedol Abergwaun yn cynnal yr ŵyl, gan gydlynu digwyddiadau mewn sawl lleoliad gan gynnwys rhai sy’n gallu cynnig lletygarwch sy’n cynnwys cynhyrchwyr bwyd a diod arbennig Sir Benfro.

Bydd rhaglen yr ŵyl yn arddangos deunydd newydd gwreiddiol ar gyfer ei gyflwyno ar lafar, cerddoriaeth, a ffilm ac yn cynnwys ymddangosiadau gwadd gan artistiaid creadigol sefydledig sydd wedi’u hysbrydoli gan y rhan unigryw hon o Orllewin Cymru.

Dyddiad: Mawrth 2020 – Mawrth 2021

Allbynnau’r Prosiect:  Digwyddiad cymunedol a gwisgoedd etifeddiaeth

Categories
Cymuned

Y Pethau Bychain

Prosiect Cymunedol

Y Pethau Bychain

Bydd Village Voices, tîm drama a cherddoriaeth cymunedol o Langwm, Sir Benfro, yn arwain y prosiect trawsffiniol yma, i greu Opera Roc gymunedol newydd o’r enw ‘The Little Things’ yn seiliedig ar fywydau Aeddan Sant a Dewi Sant. Fe fyddan nhw’n cydweithredu gyda Chôr Ferns yn Wexford, i ffurfio’r grŵp corws craidd yn Wexford, ac yn tynnu cantorion eraill o ardaloedd Enniscorthy a Gorey. Mae’r libretydd Peter George wedi bod yn llunio’r stori, sydd wedi ei lleoli yn y dyfodol, lle mae dirywiad amgylcheddol yn ysbrydoli pobl i edrych yn ôl ar y saint asgetig hyn am ysbrydoliaeth. Mae ffordd syml Dewi Sant o fyw, ei barch at fyd natur a’i wireb ‘Gwnewch y Pethau Bychain’ yn cynnig gweledigaeth newydd ar gyfer y dyfodol.

Sam Howley yw cyfarwyddwr cerddorol y prosiect, ac mae’r tîm yn gweithio i ymgysylltu efo partneriaid tebyg draw yn Wexford. Bydd y prif gymeriadau a’r grwpiau corws yn cael eu tynnu o’r ddwy ardal i greu sioe gwirioneddol drawsffiniol i’w pherfformio yn Nhyddewi a Wexford yn 2022-23.

“Bydd y prosiect yma’n dod â phobl o gymunedau Gogledd Wexford a Gogledd Sir Benfro ynghyd ac yn rhoi ffocws arloesol ac addysgiadol i’r dyfodol, yn ogystal â chyfleodd i greu ffrindiau a chysylltiadau ystyrlon cydweithredol drwy gyfrwng cerddoriaeth.” – Liz Rawlings, Village Voices

Bydd y prosiect yn dechrau’n gynnar yn 2021 gydag ymarferion ar-lein dan arweiniad Sam Howley, a fydd yn dysgu dau o’r darnau corws i’r grwpiau, yn ogystal â gweithio gyda’r prif rannau i ddatblygu unawdau.

Dyddiad: Tachwedd 2020 – Mawrth 2023

Allbwn y Prosiect: Opera Roc Gymunedol

Categories
Cymuned

Gwisgoedd Canoloesol i Ferns – Prosiect Treftadaeth Ferns

Prosiect Cymunedol

Gwisgoedd Canoloesol i Ferns – Prosiect Treftadaeth Ferns

Mae Prosiect Treftadaeth Ferns yn sefydliad cymunedol allweddol sy’n ymdrechu i greu cyfleoedd i ddod â straeon treftadaeth unigryw Ferns yn fyw i gynulleidfaoedd cyfoes. Bydd y prosiect hwn yn chwarae rhan bwysig wrth ddatblygu cynnig twristiaeth unigryw yn Ferns, gan ffurfio templed i’w ddefnyddio am flynyddoedd i ddod. Bydd gwisgoedd yn cael eu creu gan wniadwragedd proffesiynol a bydd ffyn pren ar gyfer Aeddan Sant a Dewi Sant hefyd yn cael eu gwneud yn broffesiynol. Yn ogystal â hyn, bydd gwirfoddolwyr lleol yn gwneud gwisgoedd eraill er mwyn ail-greu perfformiad hanesyddol – dathliad theatrig fydd yn cynnwys ymladd â gwaywffyn ar gefn ceffyl, dawnsio canoloesol a rhyfelwyr yn arddangos gemau o’r canoloesoedd.

“Rydym yn awyddus i ddod â hanes yn fyw trwy greu arddangosfa weledol mewn gwisgoedd o’r cyfnod sy’n canolbwyntio ar y cysylltiadau rhwng Sir Benfro a Wexford – gan arddangos elfen bwysig o’r hanes a rennir gennym mewn ffordd ddifyr a lliwgar.

Catherine McPartlin – Prosiect Treftadaeth Ferns

Dyddiad: Mawrth 2020 – Mawrth 2021

Allbynnau’r Prosiect:  Digwyddiad cymunedol a gwisgoedd etifeddiaeth

Categories
Celfyddydau Cymuned

Ysgolion Animeiddio

Prosiect Celfyddydau

Ysgolion Animeiddio

Mae Ysgolion Animeiddio yn dod â thair ysgol ynghyd gyda’r nod uchelgeisiol o greu ffilm wedi’i hanimeiddio yn adrodd y straeon sy’n cysylltu’r ddwy ardal. Y tair ysgol fydd yn cymryd rhan yw Ysgol Penrhyn Dewi yn Nhyddewi, Sir Benfro, a Scoil Naomh Maodhog a St Edan’s School yn Ferns, Swydd Wexford.

Ym Mawrth 2020, fe ddechreuodd y prosiect gyda grŵp o ddisgyblion 12-13 oed, a staff, yn teithio o Dyddewi i Ferns, i gwrdd â’u cyfoedion yn ysgolion Ferns. Mae disgyblion y tair ysgol wedi bod yn dysgu am eu treftadaeth eu hunain, yn ogystal â’r straeon sy’n cysylltu’r ddwy ardal drwy weithio gyda’r storïwyr Deb Winter o Abergwaun, a Lorraine O’Dwyer o Wexford. Yn Ferns, perfformiwyd y straeon gan y disgyblion i’w gilydd yn ogystal â rhannu perfformiadau o ddarnau o gerddoriaeth gyfoes a thraddodiadol.

“Mae gen i eisiau diolch yn FAWR IAWN ar ran pawb yn Ysgol Penrhyn Dewi am y daith anhygoel gawsom ni i Iwerddon. Roedd y disgyblion a minnau wedi’n rhyfeddu gan y croeso Gwyddelig cynnes a gawsom ni ac roedd pob rhan o’r daith yn berffaith! Roedd cyrraedd Scoil Maodhog yn emosiynol ac mae ein disgyblion yn tecstio, snapchatio/whatsappio ayyb ac yn edrych ymlaen at groesawu’r disgyblion i Sir Benfro. Roedd y teithiau i gyd yn wych ac yn llawn gwybodaeth, a phan ofynnais i’r disgyblion beth oedd eu hoff ran o’r daith, doedd yr un ohonyn nhw’n gallu dewis gan fod gormod o ddewis.”

Cilla Bramley, Pennaeth y Celfyddydau Mynegiannol, Ysgol Penrhyn Dewi

Mae disgwyl i’r prosiect ailddechrau ym mis Mawrth 2021, gyda stiwdio animeiddio yng Nghaerdydd – Winding Snake – yn helpu’r bobl ifanc adrodd y straeon hyn yn greadigol, gan ddefnyddio technegau animeiddio amrywiol. Caiff y ffilm fer ei harddangos mewn lleoliadau ac ar-lein yn 2021-2022.

“Mae’r tîm yma yn Winding Snake yn falch iawn o gael gweithio gyda’r ysgolion yma fel rhan o’r prosiect cyffrous a hanesyddol yma. Rydyn ni’n ysu i ddechrau arni a chreu! Bydd y bobl ifanc sy’n cymryd rhan yn gweithio gyda ni i greu animeiddiad, dysgu sut i greu cyfansoddiad cerddorol, creu foley ac effeithiau sain, cymryd rhan mewn ysgrifennu sgriptiau a sesiynau adrodd straeon, yn ogystal â gweithio gydag actorion proffesiynol er mwyn dysgu sgiliau actio a pherfformio. A gyda llawer o gelf a chrefft yn rhan ohono hefyd, mae hwn am fod yn brosiect gwefreiddiol!”

Amy Morris, Cyfarwyddwr Winding Snake

Bydd ffilm ddogfen fer am y prosiect hefyd yn cael ei chreu gan y gwneuthurwr ffilmiau o Wexford, Terence White.

Dyddiad: Mawrth 2020 – Ionawr 2022

Allbwn y Prosiect: Ffilm fer wedi’i hanimeiddio

Dysgwch fwy: www.windingsnake.com

Categories
Cymuned

Cyngerdd Camino Creadigol – Prosiect Treftadaeth Ferns

Prosiect Cymunedol

Cyngerdd Camino Creadigol - Prosiect Treftadaeth Ferns

Mae Prosiect Treftadaeth Ferns yn trefnu cyngerdd yn Eglwys Gadeiriol St Edan’s fel rhan o brosiect pererindod Camino Creadigol Cysylltiadau Hynafol, sy’n dechrau ei daith o Ferns i Dyddewi ym mis Mai 2021. Bydd y cyngerdd yn cynnwys caneuon gwreiddiol wedi’u hysbrydoli gan gerddoriaeth O’Carolan, a cheir y perfformiad cyntaf o ran gyntaf casgliad tair-rhan wedi’i ysbrydoli gan themâu Cysylltiadau Hynafol wedi’u cyfansoddi gan Melanie O’Reilly. Bydd y digwyddiad yn cynnwys corau lleol o oedolion a phlant, yn ogystal â cherddorion lleol – Ferns Comhaltas.

Bydd Melanie O’Reilly, lleisydd ac athrawes gerddoriaeth broffesiynol yn cynnal gweithdai gyda chôr yr oedolion i baratoi at y cyngerdd.  Bydd y côr yn ymuno â Melanie a’i band i ganu’r darn sydd wedi ei gyfansoddi’n arbennig a fydd yn cael ei berfformio am y tro cyntaf yn y cyngerdd. Bydd cyfansoddi rhan dau a thri yn cael ei ysbrydoli gan weithdai a gynhelir yn Ferns a Thyddewi ar ôl y cyngerdd cyntaf.

Dyddiadau: Mai 2020 – Mai 2021

Allbwn y Prosiect: Cyngerdd Cymunedol a Gweithdai

Dysgwch fwy: www.melanieoreilly.com

Categories
Celfyddydau Cymuned

Geiriau Coll – St Davids Connection

Prosiect Cymunedol

Geiriau Coll –
St Davids Connection

Cam cyntaf llwybr celf a natur yw Lost Words, a fydd yn cael ei greu yn Nhyddewi a’i arwain gan St David’s Connection, sefydliad cymunedol newydd a sefydlwyd gan Becky Lloyd ac Amanda Stone. Mae’r llwybr wedi’i ysbrydoli gan The Lost Words, llyfr llwyddiannus ac arddangosfa deithiol gan yr artist ac awdur gwobrwyedig lleol, Jackie Morris a’r awdur Robert McFarlane. Mae Jackie’n byw a gweithio yn Nhyddewi ac yn cael ei hysbrydoli gan harddwch naturiol Penrhyn Dewi.

“Rydym yn falch o fod wedi derbyn y gefnogaeth yma i gael y prosiect oddi ar y ddaear. Byddem yn rhedeg gweithdai a gweithgareddau i ymgysylltu ag ysgolion lleol a grwpiau cymunedol, er mwyn cyd-ddylunio a datblygu’r llwybr Geiriau Coll, sy’n dathlu cysylltiad yr ardal hon i fyd natur a’r rôl mae hynny’n chwarae yn ein lles.”

Becky Lloyd – St Davids Connection

Dyddiad: Awst 2020 – Rhagfyr 2021

Allbwn y Prosiect: Llwybr Celf a Natur

Dysgwch fwy: www.facebook.com/stdavidsconnection.co

Categories
Cymuned

Ymchwiliad MacMurrough – Treftadaeth Ferns

Prosiect Cymunedol

Ymchwiliad MacMurrough - Prosiect Treftadaeth Fearna

Cynhaliwyd Ymchwiliad MacMurrough ar 12 Hydref 2019 i nodi 850 o flynyddoedd ers dyfodiad y Normaniaid i Wexford. Cynhaliwyd y digwyddiad yn Eglwys Gadeiriol St Edan’s ac roedd yn rhan o Gynhadledd Ferns 2019.

Defnyddiodd yr Ymchwiliad, a oedd yn cynnwys aelodau lleol o’r gymuned ac ymwelwyr o Gymru, fodel o ymholiad barnwrol gyda bargyfreithwyr go iawn a barnwr uchel lys go iawn mewn gwisg fodern a’r cymeriadau allweddol o’r cyfnod canoloesol wedi’u gwisgo mewn gwisg ganoloesol. Archwiliodd i ba raddau yr oedd Diarmuid MacMurrough yn gyfrifol am ‘oresgyniad’ y Normaniaid.

Rhoddodd tystion o’r cyfnod dystiolaeth, yn seiliedig ar ffeithiau hanesyddol, ac ar ddigwyddiadau a arweiniodd at y ‘goresgyniad’. Daeth Cysylltiadau Hynafol â dau actor o Gymru i chwarae rhannau Strongbow (2ail Iarll Penfro) a Robert Fitzharding, masnachwr o Fryste. Trefnodd Cysylltiadau Hynafol hefyd i’r hanesydd Dr Euryn Roberts o Brifysgol Bangor roi’r cefndir hanesyddol ar gyfer y cysylltiadau trawsffiniol rhwng Cymru ac Iwerddon yn ystod y cyfnod hwn.

Canfu’r Ymchwiliad fod Diarmuid McMurrough yn ddieuog o achosi’r goresgyniad.

Dyddiad: Hydref 2019

Allbynnau Prosiect: Ffug Ymchwiliad

Categories
Cymuned

Gorymdaith Aberjazz

Prosiect Cymunedol

Gorymdaith Aberjazz

Hyrwyddwr cerddoriaeth fyw leol yw Aberjazz sydd wedi’i leoli yn nhrefi cyfagos Abergwaun ac Wdig, ac sy’n trefnu digwyddiadau cerddoriaeth yn lleol, yn Abergwaun yn bennaf. Prif ddigwyddiad calendr Aberjazz yw gŵyl Jazz a Blŵs Abergwaun, a gynhelir am bump diwrnod dros benwythnos gŵyl y banc fis Awst. Mae hyn yn cynnwys tua 35 o ddigwyddiadau mewn gwahanol leoliadau, gorymdaith jazz a Ffrinj Aberjazz a gynhelir mewn amryw o dafarndai yn y dref.

Bydd gorymdaith Aberjazz sydd wedi’i threfnu ar gyfer Gŵyl Banc Awst 2021 yn atyniad mawr, gyda thrigolion lleol yn cymryd rhan, gwisg ffansi thematig a gweithdai drwy gydol Awst. Ar ddiwrnod yr orymdaith, bydd y dref yn llawn artistiaid stryd a bydd llwyfan cludadwy yn denu bysgwyr.

Bydd yr orymdaith yn dathlu hanes lleol fel yr hediad cyntaf ar draws Môr Iwerddon, y goresgyniad olaf, môr-ladron lleol a’r Happidrome, sinema gyntaf ac unig sinema Wdig. Bydd yna fwrlwm yn Neuadd y Farchnad gyda stondinau crefft, bwyd stryd, bysgwyr, bwytawyr tân, jyglwyr a wagen jin.

Dyddiad: Gŵyl Banc Awst 2021

Project Outputs: Festival Parade and Workshops

Am fwy o wybodaeth ewch i: www.aberjazz.com