Categories
Celfyddydau

David Begley – Artist Preswyl Wexford


Artistiaid Preswyl

David Begley – Artist Preswyl Wexford

Meddyliwch: cyn i Aeddan Sant gyrraedd, ac yna’r Normaniaid, beth ddenodd pobl yr henfyd i Ferns yn y lle cyntaf? Ai ar hap datgelodd aradr Tom Breen y crair cyntaf yn Clone, a’n harweiniodd ni i brocio tyllau yn y dywarchen, a dyfalu? Pwy blanodd yr hedyn cyntaf? Beth wnaeth i’r llwyth cyntaf fwrw’u gwreiddiau yma, gan adael siarcol a serameg ar eu hôl?”

Roedd y ffermwyr cyntaf yn dilyn tymhorau amlwg. Heddiw, mae’n bwrw eira ym mis Mawrth, mae’r tir yn llosgi ym mis Ebrill ac mae’n tywallt y glaw ym mis Gorffennaf. Felly sut fydd ffermwyr y dyfodol yn ymdopi? Yn ystod sychder 2018, hedfanodd yr archeolegydd Barry Lacey ddrôn dros gae Tom Breen gan ddarganfod lloc eglwysig yn amgylchynu eglwys Clone. O hyn, trefnwyd cloddiad cymunedol yn 2019. Beth fydd cloddiadau’r dyfodol yn ei ddatguddio?

David headshot 2 2

Datguddiadau'r Trywel

“Am ganrifoedd mae mynachod ac artistiaid wedi bod yn chwilio am lonydd ac unigedd er mwyn myfyrio a chreu. Gan ymateb i’r safleoedd mynachaidd yn Fearna a drwy’r weithred o gloddio ac archwilio hanes a threftadaeth ffermio yn Fearna, fy nymuniad yw taro golau ar brydferthwch y lle a’i phobl.

Yn ystod y breswylfa byddaf yn creu fideo ddogfen ar dreftadaeth ffermio yn Fearna, hwyluso prosiect celf weledol, adrodd straeon a garddio 12-wythnos gydag Ysgol Genedlaethol Sant Edan, a chreu corff o with mewn darluniau, print, paentiadau ac ysgrifen. O ddistawrwydd a myfyrdod daw mynegiant. Rwy’n gwerthfawrogi’r cyfle i gael penlinio mewn cae a thyrchu o dan y wyneb, cael gogru’r pridd, a chael gweld yr hyn y mae’r trywel yn ei ddatgelu a sut efallai y gallai’r rhain lithro i mewn i fy ngwaith, drwy arsylwi a chofnodi, a thrwy gyfarfod pobl, llefydd, gwrthrychau a straeon. Rwy’n edrych ymlaen at gael rhannu’r hynny rydw i wedi ei ddysgu.

Dwi wedi dechrau ar gerdded a dogfennu gwrych mewn cae 24 erw yn Fearna, gan gasglu deunyddiau a chynhwysion wrth fynd, a chreu inciau gyda’r rhain er mwyn ymateb i gae’r ffermwr yma a’i hanes teuluol cyfareddol.” – David Begley

Dyddiad: Gorffennaf 2020 – Awst 2022

Ariennir gan: Wexford Percent for Art

Dysgwch fwy:
www.davidbegley.com
www.instagram.com/davidbegleyartist
www.facebook.com/davidbegleyartist

Allbwn Prosiect:
Arddangosfa
Gardd Newydd
Ffilm Ddogfen

Categories
Celfyddydau Cymuned

Ysgolion Animeiddio

Prosiect Celfyddydau

Ysgolion Animeiddio

Mae Ysgolion Animeiddio yn dod â thair ysgol ynghyd gyda’r nod uchelgeisiol o greu ffilm wedi’i hanimeiddio yn adrodd y straeon sy’n cysylltu’r ddwy ardal. Y tair ysgol fydd yn cymryd rhan yw Ysgol Penrhyn Dewi yn Nhyddewi, Sir Benfro, a Scoil Naomh Maodhog a St Edan’s School yn Ferns, Swydd Wexford.

Ym Mawrth 2020, fe ddechreuodd y prosiect gyda grŵp o ddisgyblion 12-13 oed, a staff, yn teithio o Dyddewi i Ferns, i gwrdd â’u cyfoedion yn ysgolion Ferns. Mae disgyblion y tair ysgol wedi bod yn dysgu am eu treftadaeth eu hunain, yn ogystal â’r straeon sy’n cysylltu’r ddwy ardal drwy weithio gyda’r storïwyr Deb Winter o Abergwaun, a Lorraine O’Dwyer o Wexford. Yn Ferns, perfformiwyd y straeon gan y disgyblion i’w gilydd yn ogystal â rhannu perfformiadau o ddarnau o gerddoriaeth gyfoes a thraddodiadol.

“Mae gen i eisiau diolch yn FAWR IAWN ar ran pawb yn Ysgol Penrhyn Dewi am y daith anhygoel gawsom ni i Iwerddon. Roedd y disgyblion a minnau wedi’n rhyfeddu gan y croeso Gwyddelig cynnes a gawsom ni ac roedd pob rhan o’r daith yn berffaith! Roedd cyrraedd Scoil Maodhog yn emosiynol ac mae ein disgyblion yn tecstio, snapchatio/whatsappio ayyb ac yn edrych ymlaen at groesawu’r disgyblion i Sir Benfro. Roedd y teithiau i gyd yn wych ac yn llawn gwybodaeth, a phan ofynnais i’r disgyblion beth oedd eu hoff ran o’r daith, doedd yr un ohonyn nhw’n gallu dewis gan fod gormod o ddewis.”

Cilla Bramley, Pennaeth y Celfyddydau Mynegiannol, Ysgol Penrhyn Dewi

Mae disgwyl i’r prosiect ailddechrau ym mis Mawrth 2021, gyda stiwdio animeiddio yng Nghaerdydd – Winding Snake – yn helpu’r bobl ifanc adrodd y straeon hyn yn greadigol, gan ddefnyddio technegau animeiddio amrywiol. Caiff y ffilm fer ei harddangos mewn lleoliadau ac ar-lein yn 2021-2022.

“Mae’r tîm yma yn Winding Snake yn falch iawn o gael gweithio gyda’r ysgolion yma fel rhan o’r prosiect cyffrous a hanesyddol yma. Rydyn ni’n ysu i ddechrau arni a chreu! Bydd y bobl ifanc sy’n cymryd rhan yn gweithio gyda ni i greu animeiddiad, dysgu sut i greu cyfansoddiad cerddorol, creu foley ac effeithiau sain, cymryd rhan mewn ysgrifennu sgriptiau a sesiynau adrodd straeon, yn ogystal â gweithio gydag actorion proffesiynol er mwyn dysgu sgiliau actio a pherfformio. A gyda llawer o gelf a chrefft yn rhan ohono hefyd, mae hwn am fod yn brosiect gwefreiddiol!”

Amy Morris, Cyfarwyddwr Winding Snake

Bydd ffilm ddogfen fer am y prosiect hefyd yn cael ei chreu gan y gwneuthurwr ffilmiau o Wexford, Terence White.

Dyddiad: Mawrth 2020 – Ionawr 2022

Allbwn y Prosiect: Ffilm fer wedi’i hanimeiddio

Dysgwch fwy: www.windingsnake.com

Categories
Celfyddydau Cymuned

Geiriau Coll – St Davids Connection

Prosiect Cymunedol

Geiriau Coll –
St Davids Connection

Cam cyntaf llwybr celf a natur yw Lost Words, a fydd yn cael ei greu yn Nhyddewi a’i arwain gan St David’s Connection, sefydliad cymunedol newydd a sefydlwyd gan Becky Lloyd ac Amanda Stone. Mae’r llwybr wedi’i ysbrydoli gan The Lost Words, llyfr llwyddiannus ac arddangosfa deithiol gan yr artist ac awdur gwobrwyedig lleol, Jackie Morris a’r awdur Robert McFarlane. Mae Jackie’n byw a gweithio yn Nhyddewi ac yn cael ei hysbrydoli gan harddwch naturiol Penrhyn Dewi.

“Rydym yn falch o fod wedi derbyn y gefnogaeth yma i gael y prosiect oddi ar y ddaear. Byddem yn rhedeg gweithdai a gweithgareddau i ymgysylltu ag ysgolion lleol a grwpiau cymunedol, er mwyn cyd-ddylunio a datblygu’r llwybr Geiriau Coll, sy’n dathlu cysylltiad yr ardal hon i fyd natur a’r rôl mae hynny’n chwarae yn ein lles.”

Becky Lloyd – St Davids Connection

Dyddiad: Awst 2020 – Rhagfyr 2021

Allbwn y Prosiect: Llwybr Celf a Natur

Dysgwch fwy: www.facebook.com/stdavidsconnection.co

Categories
Celfyddydau

Artistiaid Preswyl

Prosiect Celfyddydau

Artistiaid Preswyl

Mae Cysylltiadau Hynafol wedi penodi dau Artist Preswyl a fydd yn archwilio’r gorffennol a rennir rhwng Gogledd Wexford a Gogledd Sir Benfro gan weithio ochr yn ochr â’r archeolegwyr a’r haneswyr dan gontract yn ogystal â chymunedau lleol.

Bydd yr artistiaid yn cynhyrchu gweithiau celf newydd dros y ddwy flynedd nesaf, wedi’u hysbrydoli gan gloddio archeolegol, arolygon geoffisegol a chwedlau cymunedol yn Sir Benfro a Wexford; gan arddangos y gwaith terfynol yn gyhoeddus yn y ddau le yng Ngwanwyn/Haf 2022.

Fern Thomas

Yr artist a ddewiswyd ar gyfer Sir Benfro yw Fern Thomas; mae hi wedi’i lleoli yn Abertawe ac mae ganddi gryn brofiad o weithio gyda chymunedau. Bwriad Fern yw creu gorsaf radio a chyfres o 16 podlediad sy’n dilyn datblygiad y prosiect Cysylltiadau Hynafol. Bydd yr orsaf radio yn cael ei darlledu o ynys ffuglennol YNYS ym Môr Iwerddon: “Lle a rennir, er mwyn i ddiwylliant, hanes, breuddwydion, barddoniaeth a chaneuon o bob cyfnod gyd-fyw ochr yn ochr.”

Disgrifia Fern hyn fel:

“Ynys lle gall Dewi Sant eistedd ochr yn ochr â’r tri dyn ifanc o Wexford yn eu canŵ benthyg; lle mae tân bryngaer Boia neu’r môr-forynion oddi ar Borth y Rhaw yr un mor bresennol â’r tywod sy’n erydu ym Mhorth Mawr. Man lle mae’r gorffennol a’r dyfodol yn cyd-gwrdd”.

David Begley

Yr artist a ddewiswyd ar gyfer Wexford yw David Begley, sy’n arlunydd amlgyfrwng profiadol.

Meddai David:

“Meddyliwch: cyn i Aeddan Sant gyrraedd, ac yna’r Normaniaid yn ddiweddarach, beth ddenodd pobl yr hen oesoedd i Ferns yn y lle cyntaf? [Wexford] Ai ar hap wnaeth aradr Tom Breen ddatgelu’r crair cyntaf yn Clone a’n harweiniodd ni i brocio tyllau yn y dywarchen a dyfalu? Pwy blanodd yr hedyn cyntaf? Beth wnaeth i’r llwyth cyntaf fwrw’u gwreiddiau yma, gan adael siarcol a serameg ar eu hôl?”

Bydd David yn gwneud rhaglen ddogfen fideo ar hanes ffermio yn Fearna, yn hyrwyddo prosiect celfyddydau gweledol, adrodd straeon a garddio 12 wythnos gydag Ysgol Genedlaethol St Edan’s, Ferns ac yn cynhyrchu swmp newydd o waith ym maes lluniadu, argraffu, paentio, cerameg ac ysgrifennu.

Y gobaith hefyd yw y bydd y ddau artist yn dod o hyd i ffyrdd o gyd-weithio a dysgu o deithiau ei gilydd.

Dyddiad: Gorffennaf 2020 – Gorffennaf 2022

Ariannwyd gan: Cysylltiadau Hynafol a chynllun Wexford Percent for Art