wexford

NEWS

Ferns Public Art Launch - Do the Little Things - everyone welcome!

Saturday 15th April 12-3 pm St Edan’s Cathedral Ferns

Do the Little Things is a new public artwork designed for two locations: Ferns, Wexford and St Davids, Pembrokeshire commissioned by Ancient Connections. Bedwyr Williams’ distinctive proposal was selected from a shortlist and has been realised with the support of Contemporary Art Society Consultancy.

Do the Little Things connects the two communities of Ferns and St Davids through the practice of beekeeping, which was practiced at monasteries during the early Christian period.

Three oversized skeps (traditional beekeeper’s hives) made from cedar wood are being installed in both locations. These living sculptures will contain bee colonies that are being cared for by local beekeepers and community groups, who will be harvesting and selling honey in labelled jars designed by the artist and local school children.

Bedwyr says: “I’m interested in objects that invite communities to become active participants to make the artwork whole. St David’s last words were “Gwnewch y pethau bychain” or “Do the little things.” This ethos has guided the development of my proposal, which is founded on the story of St David and St Aidan and steeped in the magic and history of these two intertwined locations.”

Sited in the grounds of St Edan’s Cathedral Church heritage graveyard, the work opens to the public on Saturday 15th April, from 12 pm. The launch event will bring community groups to the site for a Q&A with the Artist and local beekeeper from ‘Ferns Honey’, Joe Kelly; folklore and storytelling, and a performance of music and song by Melanie O’Reilly, David Creevy and the ‘Chord On Blues’ Ferns Community Choir, led by Mary Moulds.

The event is free and all are welcome. Please book via Eventbrite (see link at bottom)

The launch of the Ferns’ twin bee skeps at St. Davids Cathedral, Pembrokeshire, took place last November, providing an opportunity to celebrate this extraordinary artwork for visitors to both locations, and an legacy link between Ferns and St. Davids.

Do The Little Things will also mark the beginning and end of the new pilgrim route between St Edan’s Cathedral in Ferns and St Davids Cathedral in Pembrokeshire – another legacy of the Ancient Connections project. Managed by The British Pilgrimage Trust, the Wexford-Pembrokeshire Pilgrim Way will encourage low impact tourism in both regions and will open to the public in 2023. Similarly, sustainability and a respect for the environment are at the heart of the artwork, which is endorsed and supported by the local authorities of Wexford County Council and Pembrokeshire County Council, in partnership with the ERDF Ireland-Wales Programme, local organisations and community groups.

Bedwyr Williams is an internationally regarded artist who lives and works in Wales. Williams’ work often focuses on the stories of ordinary people and the intersections between their lived experiences and ancient mythologies. The artist is concerned with creating spaces for meaningful connections between communities and art and making.

Please book via Eventbrite

NEWS

Pererindod Heddiw - llwybrau i gymunedau a mentrau llewyrchus

Mae Cysylltiadau Hynafol yn cydweithio ag Ymddiriedolaeth Pererindod Prydain i gynnal symposiwm pererindod 11/12 Mawrth 2023.

Archebwch eich lle trwy Eventbrite

Bydd y symposiwm rhad ac am ddim hwn yn dathlu pererindod ac yn gofyn tri chwestiwn hollbwysig: ‘Sut mae creu llwybr pererindod llwyddiannus?’, ‘Beth yw’r fantais i ni?’ ac ‘A oes gwahaniaeth rhwng twrist a phererin? Mae’r digwyddiad yn nodi lansiad Llwybr Pererinion newydd Wexford-Sir Benfro a fydd yn cysylltu Ferns yng Ngogledd Wexford â Thyddewi yn Sir Benfro ac mae’n rhan o brosiect Cysylltiadau Hynafol ehangach a ariennir gan yr UE sy’n cysylltu’r ddau ranbarth hyn drwy gelfyddydau, treftadaeth a thwristiaeth.

Mae’r rhaglen yn dechrau ddydd Sadwrn 11 Mawrth gyda’r prif anerchiad gan Satish Kumar, ymddiriedolwr Ymddiriedolaeth Pererindod Prydain. Ymgymerodd Kumar â phererindod heddwch o India i Moscow, Llundain, Paris, ac America yn 1962 ac ers hynny mae wedi cysegru ei fywyd i ymgyrchu dros adfywiad ecolegol, cyfiawnder cymdeithasol a boddhad ysbrydol. Bellach yn ei 80au, mae Kumar yn siaradwr, athro ac awdur ysbrydoledig. Dilynir hyn gan ddiwrnod llawn o weithgareddau, sy’n cyfuno sesiynau wedi’u cadeirio yn ogystal â fforymau trafod cynhwysol. Bydd cynrychiolydd o Croeso Cymru ac Andrew Smith a Ciara Byrne o Fáilte Ireland yn siarad am dwristiaeth ysbrydol yng Nghymru ac Iwerddon. Ymhlith y siaradwyr eraill mae Ruben Heijloo, Cyfarwyddwr Nordic Pilgrim, Y Tra Barchedig Dr Sarah Rowland-Jones, Deon Eglwys Gadeiriol Tyddewi a John G O’Dwyer, Cadeirydd Pilgrim Paths Ireland. Bydd cyfleoedd i archwilio arferion pererindod yn ogystal ag amser i sgwrsio a rhwydweithio gyda mynychwyr eraill. Mae’r ail ddiwrnod, ddydd Sul 12 Mawrth yn opsiwn ychwanegol, lle bydd cyfranogwyr yn cael cyfle i gerdded rhywfaint o’r llwybr pererinion newydd yn Wexford neu gymryd rhan mewn gweithdy canu pererindod a myfyrio ar syniadau sy’n codi o’r diwrnod cynt.

Disgwylir y bydd y symposiwm yn apelio at ac yn denu ystod eang o bobl o wahanol gefndiroedd gan gynnwys busnesau lleol yn y diwydiannau lletygarwch, tywyswyr teithiau a llety, arbenigwyr twristiaeth ysbrydol a llunwyr polisi, academyddion ac ymchwilwyr, cynrychiolwyr llywodraeth leol ac aelodau o’r gymuned.

Mae sbectrwm eang o randdeiliaid a phartneriaid wedi bod yn rhan o lunio rhaglen y digwyddiad, gan gynnwys Ymddiriedolaeth Pererindod Prydain sy’n arwain ar ddatblygu’r llwybr pererinion newydd ynghyd â Pilgrim Paths Ireland, Journeying a Guided Pilgrimage. Mae staff Eglwys Gadeiriol ac Esgobaeth Tyddewi, sy’n dathlu Blwyddyn Bererindod yn 2023, hefyd wedi bod yn rhanddeiliaid allweddol yn y broses. Mae nifer o arbenigwyr unigol hefyd wedi cyfrannu megis Bernadette Flanagan: Athro Cyswllt mewn Ysbrydolrwydd Prifysgol South East Technological (Wexford), Christopher Catling: Prif Weithredwr Comisiwn Brenhinol Henebion Cymru a Chadeirydd Mannau Addoli Cymru. Jaeyeon Choe, Darlithydd mewn Twristiaeth a Digwyddiadau ym Mhrifysgol Glasgow Caledonian.

Mae’r symposiwm yn rhad ac am ddim ac yn cynnwys cinio dydd Sadwrn a swper dewisol ond nid yw’n cynnwys llety na theithio. Bydd archebu ar sail cyntaf i’r felin.

Rhaglen Lawn

Diwrnod 1 – 11 Mawrth 2023

8:30am	Cofrestru – (Edwards Suite – dull theatr)
9:30	Cadw tŷ a rheolau sylfaenol – Nessie Reid, hwylusydd symposiwm
9:35	Nodyn agoriadol / Croeso – (Edwards Suite) · Michael Cavanagh (Cyngor Sir Penfro) · a’r Cyng. Michael Whelan (Leas-Chathaoirleach Cyngor Swydd Wexford)
9:45	Prif Anerchiad (Sgwrs 30 munud / Holi ac Ateb 15 munud ) – (Edwards Suite) Enw: Satish Kumar Teitl: Pwysigrwydd Pererindod
10.30	Cwestiwn 1: Sut mae creu llwybr pererinion llwyddiannus? – arfer gorau o Iwerddon a Phrydain – Linden (40), Spencer (40), Seamus Rafter (100)
	A Pererindod yn Iwerddon – Linden Llwybrau Pererinion yn Iwerddon – diwygiad yr 21ain ganrif – John G O’Dwyer, Pilgrim Paths of Ireland Canfyddiadau o gyfweliadau ag Arweinwyr teithiau pererindod yn Iwerddon – Bernadette Flanagan Prifysgol South East Technological. A new path for Celtic spirituality, Sean O Nuallain University of Ireland Hwylusydd: Nessie Reid Cyflwyniad 10 munud ac yna sesiwn holi ac ateb 15 munud	B Pererindod a Thwristiaeth – Seamus Rafter Hyrwyddo Pererindod trwy Brofiadau Bwyd mewn Cymunedau Gwledig Daniel Olsen, Prifysgol Brigham Young, UDA Strategaethau ar gyfer denu ymwelwyr a phererinion i gymunedau ac eglwysi Anne Bailey, Prifysgol Rhydychen The Intimate Relationship between Pilgrimage and Tourism, John Eade, Roehampton and Toronto Hwylusydd: Jaeyeon Choe Cyflwyniadau 10 munud ac yna sesiwn holi ac ateb 15 munud		C Pererindod yng Nghymru – Spencer Blwyddyn o Bererindota, Parchg Ganon Sheridan Angharad James, Canon Bugeiliiol y Plwyf a Phererinion, Eglwys Gadeiriol Tyddewi. Cyd-greu Cymunedol ym mhrosiect Llwybr Sant Thomas. Yr Athro Catherine Clarke, Prifysgol Llundain (cyfarwyddwr prosiect Llwybr Sant Thomas) Hwylusydd: Iain Tweedale Cyflwyniadau 15 munud ac yna sesiwn holi ac ateb 15 munud
11.20	Egwyl te/coffi – 30 munud – (Hilton Suite – dull caffi)
11.50	Sesiwn 1 awr wedi’i hwyluso (Model Caffi Byd?) – yn ateb y cwestiwn uchod (Hilton Suite – dull caffi) Cyflwyniad 5 munud · Sialens 1 · Sialens 2 · Sialens 3 · Grwpiau’n treulio 15 munud wrth bob bwrdd 20 munud o adborth wedi’i hwyluso
13.05	Cinio – 55 munud – cinio bys a bawd fydd hwn. Fel bod pobl yn cymysgu – (Hilton Suite – dull caffi 15 bwrdd o 10))
14.00 14:40	Trafodaeth banel: Beth yw’r fantais i ni? Sut y gall asiantaethau twristiaeth cenedlaethol helpu. 40 munud – (Hilton Suite – dull caffi 15 bwrdd o 10)) Andrew Smith, Swyddog Datblygu Cynnyrch Fáilte Ireland. Ciara Byrne CP&I A Lucy Von Weber, Pennaeth Marchnata Croeso Cymru yn ymuno â ni’n rhithwir. Cadeirydd: Andrew Campbell Athro Ymarfer mewn Twristiaeth Coleg y Drindod Dewi Sant, Cadeirydd Bwrdd Cynghori Gweinidogol Llywodraeth Cymru ar yr Economi a Chyn-Gadeirydd Cynghrair Twristiaeth Cymru Cyflwyniad gan Andrew Campbell, 2 gyflwyniad 10 munud gyda thrafodaeth banel 15 munud i ddilyn
	Cwestiwn 2: Beth yw’r fantais i ni? Manteision llwybrau pererinion i gymunedau lleol, darparwyr llety a lletygarwch, awdurdodau lleol ac asiantaethau twristiaeth. Sut mae busnesau’n denu pererinion o ran amwynderau, cyfleusterau, awyrgylch, cynnyrch a marchnata. – Linden (40), Spencer (40), Seamus Rafter (100)
	A Pecyn Cymorth Busnes – Linden Dawn Champion, Ymddiriedolaeth Pererindod Prydain Cynghorion ar sut i addasu eich busnes er mwyn cwrdd ag anghenion pererinion o ran llety a lletygarwch, masnach a chynnyrch. Hwylusydd: Dawn Champion Sesiwn dull gweithdy	B Pererindod a Chymuned – Spencer Rolau Gwyliau ar gyfer Hyrwyddo Pererindod yr Alban, Martin Robertson, Prifysgol Edinburgh Napier, yr Alban Digwyddiadu Treftadaeth Grefyddol yn Iwerddon, Ruth Dowson, Prifysgol Leeds Beckett, Lloegr Hwylusydd: Kevin Griffin Cyflwyniadau 15 munud ac yna sesiwn holi ac ateb 15 munud	C Modelau ar gyfer Pererindod Dan Arweiniad – Seamus Rafter Iain Tweedale, Journeying Ruben Heijloo, Nordic Pilgrim Phil Brennan, Waterford Camino Tours Hwylusydd: Nessie Reid Cyflwyniadau 5 munud, 20 munud o drafodaeth wedi’i hwyluso a sesiwn holi ac ateb 10 munud
15:30	Cwestiwn 3: Bod yn Bererin! A oes gwahaniaeth rhwng twrist a phererin? Pa fanteision unigol sydd o fynd ar bererindod a sut a phryd mae profiadau trawsnewidiol yn digwydd ar deithiau? – Linden (40), Spencer (40), Seamus Rafter (100)
	A Pererindod a Thrawsnewid – Seamus Rafter Materoldeb, Ystyr ac Arfer: traethawd gweledol o Ffynnon Dewi Sant, Swydd Wexford, Samantha Morris, TU Dublin, Iwerddon Beth Mae Ysbrydolrwydd Modern yn Ei Geisio yn Iwerddon, Cymru a’u Cysylltiadau ‘Celtaidd’? Jonathan M. Wooding, Cymru Cymhellion ar gyfer pererindod,Eleanor O’Keefe. National Centre for Social Research Hwylusydd: Kevin Griffin Cyflwyniadau 10 munud ac yna sesiwn holi-ac-ateb 10 munud	B Pererinion Digidol – Linden Pererin Wyf / I am a Pilgrim –cyflwyniad am yr artist Rowan O’Neill a phrosiect Span Arts yn cysylltu pererinion yn Wexford, Sir Benfro ac ar draws y diaspora Celtaidd. Pererindod a Digidoleiddio Jaffer Idris, Prifysgol Sheffield Hallam, Lloegr Defnyddio Arloesedd Digidol ar gyfer Pererindod, Michael Di Giovine, West Chester University of Pennsylvania, UDA Hwylusydd: Nessie Reid Cyflwyniadau 10 munud ac yna sesiwn holi-ac-ateb 15 munud	C Sut i fod yn bererin – Lobi Taith gerdded-gweithdy arbrofol dan arweiniad cyfarwyddwr Ymddiriedolaeth Pererindod Prydain, Guy Hayward Cynnal defod yn y dirwedd, Nick Mayhew-Smith, Prifysgol Roehampton Hwylusydd: Guy Hayward Cerdded i Eglwys Gadeiriol Enniscorthy 45 munud
16.30	‘Fishbowl’ – antidôt i drafodaethau panel. – (Edwards Suite – dull ‘fishbowl’) Bydd hwn yn gyfle i bawb drafod y 3 phrif gwestiwn ac unrhyw rai eraill sy’n codi ar y diwrnod. Bydd Nessie yn arwain y gwaith hwyluso hwn ac yn cael ei bwydo gan gwestiynau a gasglwyd gan y rhai sy’n cymryd nodiadau o bob un o’r sesiynau. Bwrdd swper wedi’i osod, digon o olau, 3 4neu meicroffôn, gall pobl ddewis cymryd rhan yn y drafodaeth neu eistedd yn ôl a gwrando. Byddwn yn dewis/curadu 8-10 o bobl i eistedd o amgylch y bwrdd i gychwyn y drafodaeth. Mwy o wybodaeth yma: Hwylusydd: Nessie Reid
17:30-19:00	Amser rhydd
19:00-20:30	Swper (Hilton Suite)
20:30-21:30	Dangos Ffilm a Pherfformiad/Cyflwyniad Artistiaid y Camino Creadigol – ( Dangos y ffilm yn yr Hilton/ Edwards Suite) Y bardd Grahame Davies: rhannu cerddi o’r gyfres o 6 cân werin a ysgrifennwyd ar gyfer Cysylltiadau Hynafol Perfformiad gan Artistiaid y Camino Creadigol: Bonnie Boux, Kate Powell, Ailsa Richardson a Suzi MacGregor Film y Camino Creadigol: Will Philpin o ‘When it Rains’ Hwylusydd: Ruth Jones

Diwrnod 2 – 12 March 2023

10:00 – 12:00

Opsiwn 1 – Gweithdy Canu Pererin Wyf –

Gweithdy Canu Pererin Wyf – Mae Pererin Wyf / Is Oilthreach Mé / I am a pilgrim yn brosiect celfyddydau cyfranogol, wedi’i ysbrydoli gan yr emyn o’r 18fed ganrif, sy’n ceisio cysylltu â’r diaspora Cymreig a Gwyddelig. Mae pobl o gwmpas y byd wedi cael gwahoddiad i ganu’r gân Pererin Wyf neu unrhyw gân sydd â’r pŵer i’ch galw’n ôl adref. Ymunwch â’r gantores, y perfformiwr a’r arweinydd côr ysbrydoledig o Sir Benfro, Molara Awen, a fydd yn arwain gweithdy yn dysgu ei threfniant cyfoes o’r emyn yng nghwmni arweinydd y prosiect Rowan O’Neill a’r cyd-hwyluswyr o Wexford Rachel Uí Fhaoláin a John Ó Faoláin. Bydd y cyfranogwyr yn cynnwys ymwelwyr cyfnewid o Gymru, aelodau o gantorion traddodiadol Gogledd Wexford. a chôr Ferns, Chord on Blues. Croeso i bawb. Recordiwch eich cân a’i hychwanegu at y map digidol a/neu ymwelwch â Chymru a chanwch y gân fel rhan o ddigwyddiad olaf Cysylltiadau Hynafol ym Mhalas yr Esgob, Tyddewi ar 29 Mai 2023.

Opsiwn 2 – Cerdded rhan o Lwybr Pererinion Wexford-Sir Benfro – Taith Gerdded Pererinion

Bryn Oulart , Tulach a’tSolais a thŷ adrodd straeon Bygone Days House of Stories.

Taith gerdded hawdd 4km

Byddwn yn mynd ar daith fer 20 munud ar fws o Westy Riverside i ymuno â Llwybr Pererinion Wexford-Sir Benfro ym Mryn Oulart, gan adael am 8.45.

Byddwn yn cyrraedd Pen Llwybr Bryn Oulart ac yn dilyn llwybr y pererinion ar hyd y lôn laswelltog ar ben y bryn tuag at Tulach a’tSolais – bryn y goleunio – sydd â golygfeydd godidog tuag at ogledd Wexford ac i’r de i Fôr Iwerddon. Dyma safle Brwydr Oulart yng Ngwrthryfel 1798 ac mae’r gofeb yn coffáu gwerthoedd yr oes Oleuedig a’r trawsnewidiad wrth i ni gerdded drwy’r siambr sy’n atgoffa rhywun o feddrodau cyntedd Neolithig sy’n cyd-fynd â Chyhydnosau’r Gwanwyn a’r Hydref.

Ar ôl sgwrs fer gan y bobl sydd ynghlwm â chreu’r gofeb byddwn yn cerdded i lawr ochr arall Bryn Oulart trwy goetir a lonydd porthmyn hynafol i Dŷ Adrodd Straeon Bygone Days. Mae’r bwthyn to gwellt hardd hwn gyda’i waliau gwyngalchog yn un o dai adrodd straeon enwog Iwerddon sy’n parhau â’r traddodiad barddol o adrodd barddoniaeth a cherddoriaeth Wyddelig draddodiadol. Bydd tanllwyth o dân ynghyd â the a chacennau i’n croesawu a bydd digon o gyfle i berfformio stori a chân pererinion.

Yna bydd y bws yn mynd â ni yn ôl i Westy Riverside erbyn amser cinio.

13:00

Cinio – bydd angen i bobl dalu am eu cinio eu hunain. Mae carferi ar gael yn y Gwesty.

14:00 – 15:00

2-3pm Sesiwn grynhoi / rwydweithio wedi’i hwyluso – Seamus Rafter Suite

Archebwch eich lle trwy Eventbrite

Cyfrifoldeb y mynychwyr yw teithio a llety. Isod mae rhywfaint o wybodaeth i helpu gyda hyn:

OPSIYNAU:

Mewn Car wedi’i Logi o Faes Awyr Dulyn i Westy Riverside Park, Enniscorthy

Dolen i Gyfarwyddiadau Google Maps

Ar y Bws o Faes Awyr Dulyn

https://www.dublinairport.com/to-from-the-airport/by-bus

https://www.dublinairport.com/to-from-the-airport/by-bus/all-ireland-bus-routes

https://www.dublinairport.com/to-from-the-airport/by-bus/plan-your-journey

Bus Eireann (Expressway Route 2) > Maes Awyr Dulyn i Wexford (gyda stop yn Enniscorthy) https://www.expressway.ie/route/2-X2/2-x2-dublin-airport-to-wexford/2023-01-24 O Barth Coch 13 Stop 9

Wexford Bus Route 740 > Maes Awyr Dulyn i Wexford (gyda stop yn Enniscorthy) Amserlen – Wexford Bus 740 Route, O’r Maes Parcio Coetsys, Parth 16 (gweler map https://www.dublinairport.com/to-from-the-airport/by-bus)

Ar y Trên

Siwrnai enghreifftiol o orsaf drenau Dulyn (Connolly), i Enniscorthy. Er ei bod yn daith fwy cyfforddus na’r bws, mae’n anoddach cyrraedd yr orsaf drenau, sydd yng nghanol Dinas Dulyn, ar gyfer llinell Wexford/Rosslare (sy’n stopio ynEnniscorthy). https://journeyplanner.irishrail.ie/webapp/#!P|TP!histId|1!histKey|H692786